Web3 vẫn là một từ khóa phổ biến trong thế giới tiền điện tử, nhưng liệu các Dapp và Altcoin có thực sự mang lại những gì chúng đã hứa?

Các điểm chính

Hoạt động hàng ngày của web3 duy trì ở mức 24 triệu người dùng trong quý 2 năm 2025, nhưng cơ cấu lĩnh vực đang có sự thay đổi.
DeFi dẫn đầu về số lượng giao dịch với 240 triệu giao dịch hàng tuần, nhưng phí gas của Ethereum hiện đang bị chi phối bởi các lĩnh vực RWA (tài sản thế giới thực), DePIN và AI.
Các đồng coin của nền tảng hợp đồng thông minh và các token DeFi, RWA tạo ra lợi nhuận đang vượt trội so với thị trường, trong khi AI và DePIN lại đi sau bất chấp những câu chuyện hấp dẫn.
Altcoin không chỉ là những khoản đầu tư mang tính đầu cơ vào các đồng coin ngoài Bitcoin. Trong hầu hết các trường hợp, chúng đại diện – hoặc hướng đến việc đại diện – cho các lĩnh vực hoạt động cụ thể trong Web3, một giải pháp thay thế phi tập trung cho internet truyền thống và các dịch vụ của nó.
Đánh giá tình trạng và tiềm năng của thị trường Altcoin đòi hỏi phải nhìn xa hơn giá cả. Các chỉ số chính như sử dụng phí gas, số lượng giao dịch và số ví hoạt động duy nhất (UAW) giúp đo lường hoạt động và mức độ chấp nhận, trong khi hiệu suất giá coin cho thấy liệu thị trường có đang đi theo các xu hướng trên chuỗi hay không.

Các Dapp liên quan đến AI và mạng xã hội đang được chấp nhận rộng rãi

Số ví hoạt động duy nhất (UAW) đếm các địa chỉ riêng biệt tương tác với các Dapp, là một thước đo gián tiếp cho mức độ chấp nhận, mặc dù việc một người dùng có nhiều ví và hoạt động tự động có thể làm sai lệch kết quả.

Báo cáo quý 2 năm 2025 của DappRadar cho thấy hoạt động ví hàng ngày ổn định ở mức khoảng 24 triệu. Tuy nhiên, một sự thay đổi trong sự thống trị của các lĩnh vực đang xuất hiện. Trò chơi tiền điện tử vẫn là danh mục lớn nhất, chiếm hơn 20% thị phần, dù đã giảm so với quý 1. DeFi cũng sụt giảm, từ hơn 26% xuống còn chưa đầy 19%.

Ngược lại, các Dapp liên quan đến mạng xã hội và AI đang tăng trưởng. Farcaster dẫn đầu lĩnh vực mạng xã hội với khoảng 40.000 UAW hàng ngày, trong khi trong lĩnh vực AI, các giao thức dựa trên agent như Virtuals Protocol (VIRTUAL) đang nổi bật, thu hút 1.900 UAW hàng tuần.

Sự thống trị của các ngành công nghiệp Dapp theo UAW. Nguồn: DappRadar.

DeFi thu hút các “ông lớn”

Số lượng giao dịch cho thấy tần suất các hợp đồng thông minh được kích hoạt, nhưng có thể bị thổi phồng bởi các bot hoặc hoạt động tự động.

Dấu vết giao dịch của DeFi có vẻ nghịch lý. Số lượng người dùng của nó đã giảm, nhưng nó vẫn tạo ra hơn 240 triệu giao dịch hàng tuần – nhiều hơn bất kỳ danh mục Web3 nào khác.

Hoạt động liên quan đến sàn giao dịch (có thể trùng lặp với DeFi) càng làm tăng sự thống trị này, trong khi trò chơi tiền điện tử đứng sau với 100 triệu giao dịch hàng tuần và danh mục “khác” (ngoại trừ mạng xã hội nhưng bao gồm cả AI) là 57 triệu.

Giao dịch Dapp theo danh mục. Nguồn: DappRadar.

Tổng giá trị bị khóa (TVL) kể một câu chuyện còn mạnh mẽ hơn. Theo DefiLlama, TVL của DeFi đã đạt 137 tỷ đô la – tăng 150% kể từ tháng 1 năm 2024, mặc dù vẫn thấp hơn mức đỉnh 177 tỷ đô la vào cuối năm 2021.

Sự khác biệt giữa TVL tăng và UAW giảm phản ánh một chủ đề chính của chu kỳ tiền điện tử này: sự thể chế hóa. Vốn đang tập trung vào một số ví lớn hơn, hiện cũng bao gồm các quỹ. Xu hướng này vẫn còn non trẻ, vì DeFi phải đối mặt với sự không chắc chắn về quy định ở nhiều khu vực pháp lý.

Tuy nhiên, các tổ chức đang thử nghiệm bằng cách cung cấp thanh khoản cho các pool có giới hạn, cho vay dựa trên các trái phiếu được token hóa từ các nền tảng như Ondo Finance (ONDO) và Maple (SYROP), sau này còn được biết đến với mối quan hệ đối tác với ngân hàng đầu tư Cantor Fitzgerald.

Trong khi đó, tự động hóa cấp giao thức được cung cấp bởi các dịch vụ DeFi như Lido (LIDO) hoặc EigenLayer (EIGEN) càng làm giảm hoạt động ví, khi DeFi phát triển thành một lớp hiệu quả về vốn, hướng đến việc tạo ra lợi nhuận trên quy mô lớn hơn là sự tham gia của các nhà đầu tư cá nhân.

Các trường hợp sử dụng khác thống trị phí gas

Dữ liệu giao dịch một mình không thể nắm bắt được bức tranh Web3 hoàn chỉnh. Việc sử dụng phí gas của Ethereum có thể cho thấy trọng lượng kinh tế và tính toán thực sự nằm ở đâu.

Dữ liệu của Glassnode cho thấy DeFi, mặc dù là lĩnh vực chủ chốt của Ethereum, hiện chỉ chiếm 11% lượng tiêu thụ phí gas của nó. NFT, từng sử dụng một phần lớn phí gas vào năm 2022, giờ đã giảm xuống còn 4%.

Tuy nhiên, danh mục “khác” đã tăng vọt lên hơn 58% ngày nay từ khoảng 25% vào năm 2022. Danh mục này bao gồm các lĩnh vực mới nổi như token hóa tài sản thế giới thực (RWA), cơ sở hạ tầng vật lý phi tập trung (DePIN), các Dapp dựa trên AI và các dịch vụ khác ít nhiều là mới mẻ có thể định hình giai đoạn tăng trưởng tiếp theo của Web3.

Mức sử dụng phí gas của Ethereum theo danh mục. Nguồn: Glassnode.

RWA, đặc biệt, thường được coi là một trong những lĩnh vực tiền điện tử đầy hứa hẹn nhất. Không bao gồm stablecoin, tổng giá trị RWA đã tăng từ 15,8 tỷ đô la vào đầu năm 2024 lên 25,4 tỷ đô la ngày nay, với ước tính 346.250 người nắm giữ token.

Giá cả có đi theo các câu chuyện của Web3 không?

Giá tài sản hiếm khi di chuyển song song với hoạt động trên chuỗi. Trong khi sự cường điệu có thể thúc đẩy các đợt tăng giá ngắn hạn, lợi nhuận bền vững có xu hướng phù hợp với các lĩnh vực mang lại tiện ích và mức độ chấp nhận rõ ràng. Trong năm qua, điều này có nghĩa là các dự án tập trung vào cơ sở hạ tầng và lợi nhuận đã vượt trội hơn các dự án dựa trên câu chuyện.

Các đồng coin của nền tảng hợp đồng thông minh đã đạt mức tăng mạnh nhất, với top 10 tăng trung bình 142% (không tính trọng số), dẫn đầu bởi HBAR (+360%) và XLM (+334%).

Là lớp nền tảng của Web3, sự tăng trưởng giá của chúng cho thấy niềm tin của nhà đầu tư vào sự phát triển lâu dài của lĩnh vực. Các token DeFi cũng hoạt động tốt, trung bình tăng 77% so với cùng kỳ năm trước, với Curve DAO (CRV) tăng 308% và Pendle (PENDLE) tăng 110%.

Top 10 token RWA đã tăng trung bình 65%, được thúc đẩy bởi XDC (+237%) và OUSG (+137%). Các dự án DePIN hoạt động tốt nhất, JasmyCoin (JASMY) với +72% và Aethir (ATH) với +39%, không thể ngăn mức trung bình của lĩnh vực này dao động quanh +10%.

Các token AI là những kẻ tụt hậu rõ ràng: top 10 dự án chỉ tập trung vào AI đã giảm 25% so với cùng kỳ năm trước, với Bittensor (TAO) là điểm sáng duy nhất ở mức +34%. Các token trò chơi chủ yếu ghi nhận thua lỗ, với chỉ SuperVerse (SUPER) tăng 750% trong 12 tháng qua. Các token mạng xã hội vẫn phần lớn vắng mặt trong không gian tiền điện tử, vì các giao thức hàng đầu vẫn thiếu tài sản bản địa.

Nhìn chung, đầu tư Web3 vẫn tập trung vào các lĩnh vực đã trưởng thành, đẩy giá các đồng tiền gốc của các nền tảng hợp đồng thông minh hàng đầu. Các token DeFi và RWA tập trung vào lợi nhuận cũng đã mang lại lợi nhuận vững chắc.

Ngược lại, các lĩnh vực đứng sau những câu chuyện được cường điệu nhất – AI, DePIN và mạng xã hội – vẫn chưa thể chuyển sự chú ý thành lợi nhuận token có ý nghĩa.

Khi mức độ chấp nhận sâu hơn và nhiều lĩnh vực trưởng thành hơn, khoảng cách giữa câu chuyện và hiệu suất có thể thu hẹp – nhưng hiện tại, niềm tin của nhà đầu tư rõ ràng bắt nguồn từ các khối xây dựng của nền kinh tế phi tập trung.