Trang Chủ
Baby Dragron
Công ty Electric Coin (ECC), nhà phát triển chính của Zcash, đã chính thức công bố lộ trình cho quý 4 năm nay. Tài liệu đã vạch ra các ưu tiên được cho là sẽ thúc đẩy các thuộc tính của giao thức, đặc biệt là khi liên quan đến quyền riêng tư.
Tài liệu này được công bố trong bối cảnh giá trị của Zcash tăng vọt, đẩy vốn hóa thị trường của nó vượt 7 tỷ$ lần đầu tiên. Zcash đang hưởng lợi từ sự quan tâm mới đối với các loại tiền điện tử tập trung vào quyền riêng tư và đà tăng trưởng chung của thị trường.
Sự trở lại ngoạn mục của Zcash
Token Zcash (ZEC) hiện đang dao động quanh mức 422$ sau khi có một sự trở lại ngoạn mục. Đồng tiền này đã đạt mức giá cao nhất trong 8 năm và chính thức vượt qua Monero (XMR) để trở thành đồng tiền riêng tư lớn nhất theo vốn hóa thị trường.
Sự tăng vọt về vốn hóa thị trường của token, hiện ở mức khoảng 6,86 tỷ$ sau khi phá vỡ cột mốc 7 tỷ$, là bằng chứng rõ ràng cho sự chuyển dịch đang diễn ra trong lĩnh vực tiền điện tử trong năm nay: một sự quan tâm mạnh mẽ đang hướng tới các token tập trung vào quyền riêng tư.
Bối cảnh: Tại sao Zcash lại quan trọng?
Để hiểu tại sao Zcash lại đột ngột thu hút sự chú ý, chúng ta cần nhìn vào công nghệ cốt lõi của nó. Các công nghệ riêng tư và “Bằng chứng không kiến thức” (Zero-Knowledge Proofs – ZKPs) là các hệ thống mật mã cho phép người dùng thực hiện xác minh một giao dịch (ví dụ: chứng minh họ có đủ tiền) mà không cần tiết lộ bất kỳ dữ liệu nhạy cảm nào (như số dư hoặc các bên liên quan).
Zcash là một trong những tiền điện tử tiên phong triển khai ZKPs ở quy mô lớn. Trong nhiều năm, công nghệ này được xem là phức tạp và tốn kém. Tuy nhiên, khi toàn bộ ngành công nghiệp đang tiến tới cái gọi là “câu chuyện ZK” (ZK narrative), Zcash bất ngờ được nhìn nhận lại như một dự án nền tảng.
Giờ đây, có vẻ như Zcash đang gặt hái được phần thưởng khi niềm tin của nhà đầu tư vào cơ sở hạ tầng riêng tư ngày càng tăng. Họ coi đây là một thành phần quan trọng của thế hệ ứng dụng blockchain tiếp theo. ZEC đã thu hút được động lực trong những tháng gần đây nhờ sự kết hợp của nhiều yếu tố: hoạt động trên chuỗi (on-chain), các bản nâng cấp giao thức, và dòng vốn đầu cơ liên quan đến “câu chuyện ZK” rộng lớn hơn.
Cuộc đua soán ngôi Monero
Trong nhiều năm, Monero luôn là “vua” không thể tranh cãi của các đồng tiền riêng tư, với một cộng đồng mạnh mẽ và sự phổ biến rộng rãi. Tuy nhiên, trong đợt tăng giá này, Monero lại có mức tăng trưởng khiêm tốn hơn nhiều khi so sánh với Zcash.
Cả hai đều hoạt động dựa trên những lý tưởng tương tự về quyền riêng tư, nhưng ZEC đã “đánh bại” Monero vì một lý do then chốt: nó cung cấp tính minh bạch tùy chọn (optional transparency).
Đây là điểm khác biệt lớn nhất:
- Monero: Mọi giao dịch đều bắt buộc phải riêng tư. Bạn không có lựa chọn nào khác.
- Zcash: Cung cấp cho người dùng hai loại địa chỉ: địa chỉ “t” (transparent – minh bạch, giống như Bitcoin) và địa chỉ “z” (shielded – được bảo vệ, hoàn toàn riêng tư). Người dùng có thể chọn gửi tiền một cách công khai hoặc riêng tư.
Tính năng “tùy chọn” này của Zcash dường như hấp dẫn hơn đối với các tổ chức. Các định chế tài chính có thể quan tâm đến quyền riêng tư, nhưng họ cũng cần khả năng hiển thị các giao dịch cho mục đích kiểm toán nội bộ hoặc tuân thủ các yêu cầu quy định pháp lý khi cần thiết. Zcash cho họ cả hai thế giới.
Các nhà phân tích tin rằng các nhà đầu tư tổ chức có thể đang “định giá” sự khác biệt tinh tế nhưng cực kỳ quan trọng này, đó là lý do ZEC đã vượt qua Monero.
Một yếu tố khác cũng không giúp ích gì cho Monero là việc nó đã xuất hiện trên các tiêu đề tin tức gần đây về việc bị “tiếp quản 51%” bởi nhóm khai thác Qubic. Mặc dù đây là một tình huống phức tạp, nó đã làm dấy lên những lo ngại có cơ sở về tính phi tập trung và an ninh mạng của Monero, khiến các nhà đầu tư phải tìm kiếm các lựa chọn thay thế an toàn và trưởng thành hơn như Zcash.
Chi tiết từ lộ trình quý 4
Lộ trình mới nhất nêu bật sứ mệnh cốt lõi của Zcash là cung cấp “tiền mặt điện tử được mã hóa” thông qua việc tăng cường quyền riêng tư, sự đồng thuận, bảo mật và khả năng sử dụng.
Theo tài liệu chính thức được công bố vào ngày 31 tháng 10, quý cuối cùng của Electric Coin Co. (ECC) trong năm 2025 sẽ tập trung vào ba lĩnh vực chính:
- Giảm nợ kỹ thuật (Technical Debt): Đây là một thuật ngữ trong ngành phát triển phần mềm, về cơ bản có nghĩa là “dọn dẹp nhà cửa”. ECC sẽ ưu tiên hợp lý hóa các hệ thống backend, gỡ bỏ các đoạn mã cũ hoặc giải pháp tạm thời đã được áp dụng trước đây. Điều này giúp tăng hiệu quả và độ tin cậy của mạng lưới, đồng thời giải phóng tài nguyên để tập trung cho sự đổi mới trong tương lai.
- Cải thiện quyền riêng tư và khả năng sử dụng cho người dùng Zashi: ECC có kế hoạch làm cho các công cụ riêng tư trở nên dễ tiếp cận hơn nhiều cho người dùng hàng ngày, đặc biệt là thông qua ví di động Zashi (ví chính thức của Zcash). Mục tiêu là làm cho việc gửi một giao dịch riêng tư trở nên đơn giản như gửi một tin nhắn.
- Đảm bảo quản lý quỹ phát triển (Dev Fund) suôn sẻ: ECC sẽ tối ưu hóa Quỹ Phát triển Zcash (nguồn tài trợ cho các nhà phát triển) bằng các biện pháp bảo mật mạnh mẽ để ngăn chặn các cuộc tấn công khai thác, đảm bảo nguồn vốn được sử dụng một cách minh bạch và hiệu quả.
Một lộ trình linh hoạt, không cố định
Trong phần sau của tài liệu, ECC nhấn mạnh rằng lộ trình hiện tại mang tính “chỉ đạo” chứ không phải là “cố định”. Điều này có nghĩa là nó được thiết kế để thích ứng khi có nhiều thông tin hơn xuất hiện, buộc họ phải có những phản hồi để tạo ra sự thay đổi.
“Khi thông tin mới xuấtDEN, chúng tôi sẽ ứng biến,” ECC tuyên bố. “Khi các điều kiện thị trường và các yếu tố khác tác động đến doanh thu của ECC (tích cực hoặc tiêu cực), chúng tôi sẽ điều chỉnh lại cách tiếp cận, tập trung lại nỗ lực và nhấn ga.”
Hiện tại, thời gian chính xác để triển khai các tính năng này chưa được chỉ định. Nhưng nếu tuyên bố trên có bất kỳ ý nghĩa nào, thì công ty sẽ sẵn sàng tăng tốc hoặc xoay vòng dựa trên các tín hiệu tích cực của thị trường (như đợt tăng giá hiện tại) hoặc các thách thức (chẳng hạn như áp lực pháp lý ngày càng tăng đối với các đồng tiền riêng tư).
